W Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 13 lipca 2016 r., poz. 1020, opublikowana została nowelizacja PZP, tzn. ustawa z dnia 22 czerwca 2016 r. o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw. Nowelizacja wejdzie w życie w dniu 28 lipca 2016 r. (z wyjątkiem przepisów określonych w art. 22 pkt 1-3 ustawy nowelizującej). O zakresie nowelizacji pisaliśmy już we wcześniejszych artykułach, a w najbliższej przyszłości będziemy omawiali szczegółowo zmienione regulacje.
Tym razem przedstawiamy projektowane przepisy wykonawcze do znowelizowanej ustawy.
W praktyce udzielania zamówień szczególnie istotne będą trzy rozporządzenia:
1. Projekt rozporządzenia Ministra Rozwoju w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy, okresu ich ważności oraz form, w jakich dokumenty te mogą być składane – z dnia 5 lipca 2016 r., obecnie na etapie konsultacji publicznych.
Rozporządzenie stanowi wykonanie delegacji ustawowej z art. 25 ust. 2 PZP. Po nowelizacji konieczne jest wydanie nowego rozporządzenia (dotychczasowe przepisy zachowują ważność, jednak nie dłużej niż 12 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy nowelizującej), z jednej strony ze względu na zmianę wytycznych do wydania rozporządzenia, a z drugiej – z uwagi na konieczność wdrożenia do porządku prawnego nowych dyrektyw 2014/24/UE i 2014/25/UE.
Katalog dokumentów przewidzianych w projektowanym rozporządzeniu odpowiada warunkom określonym ogólnie w nowym art. 22 ust. 1b PZP. Zgodnie z argumentacją zawartą w uzasadnieniu rozporządzenia katalog został opracowany tak, aby nie tylko zweryfikować, czy z przedstawionych przez wykonawcę dokumentów wynika, że spełnia on określone przez zamawiającego wymagania minimalne, ale także, czy z przedłożonych dokumentów można wywieść, że dotychczasowy sposób realizacji zamówień oraz wskazywany potencjał daje gwarancję należytej realizacji zamówienia. Z drugiej strony zamiarem projektodawcy jest ograniczenie nadmiernego formalizmu.
Rozporządzenie dotyczy dokumentów potwierdzających:
- spełnianie przez wykonawcę warunków udziału w postępowaniu,
- spełnianie przez wykonawcę kryteriów selekcji,
- spełnianie wymagań zamawiającego przez oferowane dostawy, usługi lub roboty budowlane,
- brak podstaw wykluczenia.
W celu potwierdzenia spełniania warunków udziału w postępowaniu / kryteriów selekcji w zakresie kompetencji lub uprawnień do prowadzenia określonej działalności zawodowej, zamawiający może żądać w szczególności (a więc nie jest to katalog zamknięty) koncesji, zezwoleń, licencji, dokumentów potwierdzających wpis do jednego z rejestrów zawodowych lub handlowych, prowadzonych w państwie członkowskim UE, w którym ten wykonawca ma siedzibę, a w przypadku zamówienia na usługi – dokumentów potwierdzających status członkowski w określonej organizacji, od których zależy prawo do świadczenia tej usługi.
W celu potwierdzenia spełniania warunków udziału w postępowaniu / kryteriów selekcji w zakresie sytuacji ekonomicznej lub finansowej, zamawiający może żądać (katalog zamknięty):
- tak jak dotychczas przedstawienia sprawozdania finansowego lub jego części,
- informacji banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej potwierdzającej wysokość posiadanych środków finansowych lub zdolność kredytową, z tym że w okresie nie wcześniejszym niż 1 miesiąc przed terminem składania ofert / wniosków,
- również jak w dotychczasowym rozporządzeniu, dokumentów potwierdzających posiadanie ubezpieczenia OC w zakresie prowadzonej działalności związanej z przedmiotem zamówienia,
- nowego dokumentu – oświadczenia wykonawcy o rocznym obrocie lub o obrocie w obszarze objętym zamówieniem, za okres nie dłuższy niż ostatnie 3 lata obrotowe.
W celu potwierdzenia spełniania warunków udziału w postępowaniu / kryteriów selekcji w zakresie zdolności technicznej lub zawodowej, zamawiający może żądać (również katalog zamknięty), oprócz dokumentów takich jak w dotychczasowym rozporządzeniu (wykaz zrealizowanych robót / dostaw / usług, wykaz narzędzi, opis urządzeń technicznych oraz środków organizacyjno-technicznych zastosowanych przez wykonawcę dostaw lub usług, oświadczenie na temat wielkości zatrudnienia oraz wykaz osób) zamawiający może żądać także przedstawienia:
- wykazu systemów zarządzania łańcuchem dostaw i śledzenia łańcucha dostaw,
- wykazu środków zarządzania środowiskowego,
które wykonawca będzie mógł zastosować w celu wykonania zamówienia publicznego, a także
- oświadczenia na temat wykształcenia i kwalifikacji zawodowych wykonawcy lub kadry kierowniczej wykonawcy w okresie ostatnich trzech lat.
Nową regulacją, wprowadzoną w celu zapewnienia większej konkurencyjności postępowania, jest możliwość dopuszczenia przez zamawiającego wykazu robót budowlanych z okresu dłuższego niż 5 lat oraz dostaw i usług z okresu dłuższego niż 3 lata.
W odniesieniu do dokumentów potwierdzających brak podstaw wykluczenia wykonawcy, część dotychczas wymaganych dokumentów została zastąpiona oświadczeniami wykonawcy. Ponadto zgodnie z projektowanym § 10, jeżeli jakiekolwiek dokumenty potwierdzające spełnianie warunków udziału w postępowaniu czy brak podstaw wykluczenia dostępne są w formie elektronicznej pod określonymi adresami internetowymi ogólnodostępnych i bezpłatnych baz danych, zamawiający zobowiązany jest do pobrania tych oświadczeń lub dokumentów samodzielnie, ewentualnie żądając ich tłumaczenia na język polski.
Rozporządzenie szerzej opisuje dokumenty, jakich można żądać w postępowaniach w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa, a ponadto uwzględnia nowe regulacje w zakresie udzielania zamówień na usługi społeczne i inne szczególne usługi oraz zamówienia zastrzeżone. Zawiera także szczególne regulacje dotyczące zamówień, które wiążą się z przetwarzanieminformacji niejawnych, wymagają do nich dostępu i ich wykorzystywania.
Rozporządzenie reguluje także (podobnie jak dotychczasowe) zakres dokumentów, jakich zamawiający może żądać w celu oceny, czy wykonawca polegający na zasobach podmiotu trzeciego będzie dysponował tymi zasobami w sposób umożliwiający należytą realizację zamówienia, a także dokumentów przedstawianych przez podmioty mające siedzibę poza obszarem RP.
Nowością jest możliwość żądania dokumentów potwierdzających brak podstaw wykluczenia w stosunku nie tylko do podmiotów, na zasobach których wykonawca będzie polegał, ale i podwykonawców.
W odniesieniu do potwierdzenia, że oferowane roboty budowlane, dostawy lub usługi odpowiadają określonym wymaganiom, katalog dokumentów, jak w obecnie obowiązującym rozporządzeniu, jest otwarty, a wymienione dokumenty analogiczne do dotychczasowych, przy czym dodany został jeszcze jeden: certyfikat wydany przez jednostkę oceniającą zgodność lub sprawozdanie z badań przeprowadzonych przez tę jednostkę jako środek dowodowy potwierdzający zgodność z wymaganiami lub cechami określonymi w opisie przedmiotu zamówienia, kryteriach oceny ofert lub warunkach realizacji zamówienia (w związku z nowym art. 30b PZP).
2. Projekt rozporządzenia Ministra Rozwoju w sprawie protokołu postępowania o udzielenie zamówienia publicznego – z dnia 7 lipca 2016 r., obecnie na etapie konsultacji publicznych.
Rozporządzenie stanowi wykonanie delegacji ustawowej z art. 96 ust. 5 PZP, a konieczność zmiany wzoru protokołu wynika z nowych regulacji wprowadzonych nowelizacją PZP, w tym dotyczących minimalnego zakresu informacji, które powinny znaleźć się w protokole postępowania o udzielenie zamówienia (art. 96 ust. 1), m.in.
- w stosownych przypadkach, wyników badania podstaw wykluczenia, oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu lub kryteriów selekcji,
- powodów odrzucenia ofert,
- przesłanek wyboru trybu udzielenia zamówienia,
- powodów, z których zamawiający postanowił nie udzielać zamówienia,
- powodów niedokonania podziału zamówienia na części,
- powodów odstąpienia od wymogu użycia środków komunikacji elektronicznej do składania ofert.
Zgodnie z § 6 ust. 2 projektu rozporządzenia protokół z postępowania wraz z załącznikami będzie przekazywany co do zasady przy użyciu środków komunikacji elektronicznej, a jeśli nie będzie to możliwe – zamawiający przekaże wnioskodawcy informację o sposobie udostępnienia tych dokumentów (§ 6 ust. 3 projektowanego rozporządzenia).
3. Projekt rozporządzenia Ministra Rozwoju w sprawie wzorów ogłoszeń zamieszczanych w Biuletynie Zamówień Publicznych – z dnia 5 lipca 2016 r., obecnie na etapie konsultacji publicznych.
Rozporządzenie stanowi wykonanie delegacji ustawowej zawartej w art. 11 ust. 6 PZP. Celem rozporządzenia jest dostosowanie ogłoszeń publikowanych w Biuletynie Zamówień Publicznych do wymogów wynikających z dyrektywy 2014/24/UE i dyrektywy 2014/25/UE oraz ze znowelizowanej ustawy PZP, a także ujednolicenie treści i układu ogłoszeń publikowanych w BZP z ogłoszeniami publikowanymi w Dzienniku Urzędowym UE.
Treść wzorów ogłoszeń uzupełniono o nowe pozycje wynikające ze znowelizowanej PZP, dotyczące m.in.:
- trybu partnerstwa innowacyjnego,
- prowadzenia postępowań wspólnie z zamawiającymi z innych krajów UE,
- możliwości składania ofert w postaci katalogów elektronicznych,
- określenia maksymalnej liczby części zamówienia, które mogą zostać udzielone jednemu wykonawcy,
- wskazania fakultatywnych przesłanek wykluczania wykonawców z postępowania.
Ponadto w rozporządzeniu przewidziany jest nowy formularz ogłoszenia o zmianie umowy.
Rozporządzenie nie będzie istotne w praktyce udzielania zamówień sektorowych, które ogłaszane są w Dzienniku Urzędowym UE przy zastosowaniu unijnych formularzy.
Ponadto Prezes UZP przedstawił Radzie Ministrów projekty rozporządzeń, które nie wprowadzają zmian merytorycznych:
4. Projekt rozporządzenia Ministra Rozwoju w sprawie wykazu robót budowlanych – z dnia 5 lipca 2016 r., obecnie na etapie uzgodnień.
Rozporządzenie stanowi wykonanie delegacji ustawowej z art. 2c PZP, upoważniającej ministra właściwego do spraw gospodarki do określenia wykazu robót budowlanych. Upoważnienie to w brzmieniu nadanym nowelizacją różni się od poprzedniej delegacji ustawowej odesłaniem do nowych dyrektyw unijnych.
Nowe rozporządzenie merytorycznie stanowi powtórzenie dotychczasowego.
5. Projekt rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie wykazu usług w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa o charakterze priorytetowym i niepriorytetowym – z dnia 11 lipca 2016 r., obecnie na etapie uzgodnień.
Rozporządzenie stanowi wykonanie nowej delegacji ustawowej zawartej we wprowadzonym nowelizacją art. 131bb PZP, upoważniającej Prezesa RM do określenia wykazu usług o charakterze priorytetowym i niepriorytetowym, z uwzględnieniem postanowień dyrektywy 2009/81/WE dotyczącej udzielania zamówień w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa.
Wykaz usług o charakterze priorytetowym i niepriorytetowym nie uległ zmianie, nowe rozporządzenie opracowane zostało wyłącznie w związku ze zmianą delegacji ustawowej (przed nowelizacją wynikała ona z art. 2b PZP).
6. Projekt rozporządzenia Ministra Rozwoju zmieniającego rozporządzenie w sprawie kwot wartości zamówień oraz konkursów, od których jest uzależniony obowiązek przekazywania ogłoszeń Urzędowi Publikacji Unii Europejskiej – z dnia 5 lipca 2016 r., obecnie na etapie uzgodnień.
Projektowane rozporządzenie nie wprowadza zmian kwot wartości zamówień oraz konkursów, a jedynie zmiany w odnośniku nr 1 do tytułu rozporządzenia polegające na zastąpieniu poprzednich dyrektyw dotyczących zamówień publicznych – 2004/18/WE i 2004/17/WE nowymi dyrektywami 2014/24/UE i 2014/25/UE.
Wszystkie opisane powyżej rozporządzenia zgodnie z ich projektami mają wejść w życie dzień po ich ogłoszeniu.
Autor: Katarzyna Dziąćko, Wawrzynowicz & Wspólnicy Sp.k.