opinia UZP

Podział zamówienia na części – obowiązek czy uprawnienie zamawiającego? Najnowsze orzecznictwo

Aktualności, Orzecznictwo, Zamówienia w praktyce, , , , , , , , Możliwość komentowania Podział zamówienia na części – obowiązek czy uprawnienie zamawiającego? Najnowsze orzecznictwo została wyłączona

Art. 36 aa ust. 1 ustawy PZP wprowadzony nowelizacją z dnia 22 czerwca 2016 r. stanowi, że zamawiający może podzielić zamówienie na części. Zgodnie natomiast z art. 96 ust. 1 pkt 11 PZP w trakcie prowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia zamawiający sporządza protokół, zawierający m.in. powody niedokonania podziału zamówienia na części. Regulacja ta jest transpozycją do prawa polskiego zapisów Dyrektywy klasycznej 2014/24/UE.

O wątpliwościach związanych ze stosowaniem art. 36aa PZP pisaliśmy już w poprzednim artykule, w którym przedstawiliśmy m.in. stanowisko Urzędu Zamówień Publicznych, zgodnie z którym zamawiający może odstąpić od podziału zamówienia na części jedynie w szczególnie uzasadnionych sytuacjach. Kierując się wskazówkami UZP należałoby przyjąć, że co do zasady każde zamówienie powinno zostać podzielone na części, chyba że z przyczyn obiektywnych nie jest to możliwe lub wiąże się z nadmiernymi trudnościami dla zamawiającego, a jednocześnie nie utrudnia uczciwej konkurencji. Najnowsze orzecznictwo w powyższym zakresie idzie jednak w innym kierunku, wskazując na autonomiczność decyzji zamawiającego co do podziału zamówienia na części, którą może on podjąć na każdej podstawie, jaką uzna za stosowną.

Stanowisko to potwierdza wyrok z dnia 13 listopada 2017 r. w połączonych sprawach KIO 2261/17; KIO 2269/17; KIO 2270/17; KIO 2287/17, w którym Izba odniosła się m.in. do motywu 78 Dyrektywy klasycznej. W motywie tym prawodawca europejski wskazał, że zamówienia publiczne powinny być dostosowane do potrzeb MŚP – w tym celu oraz aby zwiększyć konkurencję, instytucje zamawiające należy w szczególności zachęcać do dzielenia dużych zamówień na części. Jednocześnie państwa członkowskie powinny zachować możliwość podejmowania dalszych starań w celu ułatwiania MŚP udziału w rynku zamówień publicznych, rozszerzając zakres obowiązku rozważenia celowości podziału zamówień na mniejsze części, żądając od instytucji zamawiających uzasadnienia decyzji o niedokonywaniu podziału zamówień na części lub czyniąc ten podział obowiązkowym pod pewnymi warunkami. Izba odniosła się w związku z powyższym do uzasadnienia projektu nowelizacji ustawy PZP z dnia 22 czerwca 2016 r., w którym wskazano, że „mimo, iż nowa dyrektywa klasyczna i sektorowa upoważniają państwa członkowskie do wprowadzenia obowiązku podziału zamówienia na części, projekt przewiduje swobodę wyboru dla zamawiającego w tym zakresie”. W opinii KIO nie powinno być zatem wątpliwości, że polski ustawodawca świadomie podjął decyzję, że nie skorzysta z wynikającego z art. 46 ust. 4 Dyrektywy 2014/24/UE upoważnienia do wprowadzenia obowiązku podziału zamówienia w celu wsparcia MŚP (art. 46 ust. 4 Dyrektywy 2014/24/UE stanowi, że państwa członkowskie mogą ustanowić obowiązek udzielania zamówień w formie oddzielnych części na warunkach określanych zgodnie ze swoim prawem krajowym i z uwzględnieniem prawa unijnego).

Omawiany wyrok dotyczył postępowania, w którym wprawdzie podział na części został dokonany, jednak wykonawcy zakwestionowali ilość tych części, uznając, że są one zbyt duże i można je podzielić dalej. W tej sytuacji Izba stwierdziła, że art. 36aa PZP nie nakłada bezwzględnego obowiązku podziału zamówienia na części, stanowi natomiast o uprawnieniu zamawiającego do podziału zamówienia i nie zawiera wprost obowiązku wyjaśniania przez zamawiającego przyczyn, dla których nie zastosował podziału zamówienia na części – obowiązek ten wynika natomiast z normy ujętej w art. 96 ust. 1 pkt 11 PZP, dotyczącej prowadzenia protokołu postępowania. Izba uznała, że w rozstrzyganej sprawie naruszenie tego ostatniego przepisu nie było i nie mogło być przedmiotem zarzutu, gdyż Zamawiający dokonał podziału zamówienia na części. Jak przyjęła ostatecznie KIO „innymi słowy ponieważ art. 36aa ust. 1 PZP nie określa w jakich przypadkach należy podzielić zamówienie na części, decyzja w tym zakresie pozostawiona jest autonomicznej woli zamawiającego, który kieruje się w tym zakresie swoim potrzebami, w szczególności mając na uwadze zakres przedmiotu zamówienia”.

W orzeczeniu z dnia 10 listopada 2017 r. (KIO 2236/17) Izba podkreśliła, że zarówno decyzja w zakresie samego podziału, jak też co do samego sposobu w jaki zostanie podzielone zamówienie, pozostawiona jest autonomicznej woli zamawiającego. Swoboda zamawiającego w decyzji o braku podziału zamówienia na części ograniczona jest jedynie zasadą uczciwej konkurencji. W związku z tym każdorazowo należy badać, czy w konkretnych okolicznościach decyzja co do podziału zamówienia co do ilości części nie naruszy konkurencji poprzez ograniczenie możliwości ubiegania się o nie.

Z kolei w wyroku z dnia 6 października 2017 r. (KIO 1985/17) Izba, idąc jeszcze dalej, odniosła się do przytaczanej wyżej treści art. 46 ust. 4 Dyrektywy klasycznej i nieskorzystania przez polskiego ustawodawcę z uprawnienia określonego w tym przepisie. Zdaniem Izby „oznacza to po pierwsze brak w przepisach krajowych normy o charakterze ius cogens, po drugie brak możliwości konwalidacji czynności polegającej na niedopuszczeniu składania w postępowaniu ofert częściowych przez organy rozpoznające środki ochrony prawej. Brak bowiem obowiązku w tym zakresie powoduje, że nie sposób sformułować w tym zakresie zarzutu wobec podmiotu zamawiającego”.

W świetle wskazanego wyżej orzecznictwa, po dwóch latach obowiązywania omawianego przepisu, można bezpiecznie przyjąć, że stanowisko UZP jest zbyt rygorystyczne, a decyzja o podziale zamówienia na części jest autonomiczną decyzją zamawiającego, którą może on podjąć na jakiejkolwiek istotnej z punktu widzenia jego interesów czy też przedmiotu zamówienia podstawie – o ile działanie takie nie prowadzi do utrudnienia uczciwej konkurencji.

 

Autor: Katarzyna Dziąćko, Kancelaria Wawrzynowicz & Wspólnicy Sp.k.

Plany postępowań o udzielenie zamówień

Aktualności, Zamówienia w praktyce, , , , Możliwość komentowania Plany postępowań o udzielenie zamówień została wyłączona

Sporządzanie oraz publikacja planów postępowań o udzielanie zamówień publicznych to nowe obowiązki zamawiających, które realizowane mają być począwszy od 2017 r. Zgodnie z art. 13a ust. 1 PZP zamawiający klasyczni, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1 i 2 PZP, oraz ich związki nie później niż 30 dni od dnia przyjęcia budżetu lub planu finansowego przez uprawniony organ sporządzają plany postępowań o udzielenie zamówień publicznych, jakie przewidują przeprowadzić w najbliższym roku finansowym oraz zamieszczają je na stronie internetowej.

Zakres podmiotowy i przedmiotowy

Powyższy obowiązek skierowany jest do zamawiających, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt. 1 i 2 ustawy PZP, a więc do jednostek sektora finansów publicznych w rozumieniu ustawy o finansach publicznych oraz innych państwowych jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, a także do związków tych jednostek. Zakres podmiotowy tego zadania jest więc ograniczony w stosunku do zakresu ustawy PZP, nie dotyczy wszystkich zamawiających klasycznych (nie odnosi się do tzw. podmiotów prawa publicznego). Jednak zamawiający, którzy nie klasyfikują się do żadnej z wyżej wskazanych grup, np. zamawiający sektorowi albo udzielający zamówień w zakresie obronności i bezpieczeństwa, także mają możliwość zamieszczania na stronie internetowej planów postępowań o udzielenie zamówień, przy czym jest to zależne od woli tych zamawiających – nie mają oni takiego obowiązku.

Art. 13a PZP mówi wyłącznie o planach postępowań o udzielenie zamówień, a nie o samych zamówieniach. Zgodnie więc z interpretacją przedstawioną przez Urząd Zamówień Publicznych, publikacja wskazanych planów dotyczy wyłącznie zamówień, w odniesieniu do których zamawiający mają obowiązek stosować przepisy ustawy PZP. Zgodnie z art. 4 pkt 8 ustawy Pzp, ustawy nie stosuje się do zamówień i konkursów, których wartość nie przekracza wyrażonej w złotych równowartości kwoty 30 000 euro. Do tego rodzaju zamówień nie mają zastosowania przepisy ustawy PZP dotyczące prowadzenia postępowań o udzielenie zamówienia publicznego. W związku z tym zamawiający nie są zobowiązani do wykazywania w planach postępowań o udzielenie zamówienia publicznego zamówień poniżej progu bagatelności, jak również zamówień, które na innej podstawie są wyłączone z obowiązku stosowania przepisów ustawy PZP.

Treść planu

W art. 13a ust. 2 PZP ustawodawca wskazał minimalny zakres informacji, które znaleźć się muszą w planie. Oznacza to, że zamawiający mogą zamieścić w swoich planach także inne informacje. Obligatoryjnym elementem planu jest określenie przedmiotu zamówienia, przy czym ustawodawca nie wprowadził obowiązku jego dokładnego opisu, wystarczy więc skrótowe, ale możliwie precyzyjne jego wskazanie. Ponadto zamawiający musi obowiązkowo zawrzeć w planie informację o rodzaju zamówienia, z uwzględnieniem art. 5f PZP, zgodnie z którym w przypadku gdy przedmiot zamówienia nie może zostać podzielony, w szczególności ze względów technicznych, organizacyjnych, ekonomicznych lub celowościowych, do udzielenia zamówienia stosuje się przepisy dotyczące tego rodzaju zamówienia, który odpowiada jego głównemu przedmiotowi. W planie znaleźć musi się także informacja dotycząca przewidywanego trybu lub innej procedury udzielenia zamówienia.

W zakresie obligatoryjnych elementów planu znajduje się także orientacyjna wartość zamówienia. Należy zauważyć, że ustawodawca nie wprowadził obowiązku podawania precyzyjnej wartości zgodnie z art. 32 i nast. PZP. Zamawiający sporządza plan zamówień często ze sporym wyprzedzeniem, w szczególności w stosunku do postępowań, które wszczęte mają być pod koniec roku, i trudne, a czasem wręcz niemożliwe, byłoby dla niego określenie dokładnej wartości zamówienia. Dodatkowo warto także wspomnieć, ze zgodnie z art. 35 ust. 1 PZP ustalenia wartości zamówienia dokonuje się nie wcześniej niż 3 miesiące przed dniem wszczęcia postępowania o udzielenie zamówienia, jeżeli przedmiotem zamówienia są dostawy lub usługi, oraz nie wcześniej niż 6 miesięcy przed dniem wszczęcia postępowania o udzielenie zamówienia, jeżeli przedmiotem zamówienia są roboty budowlane. Zamawiający ma także możliwość zmiany ustalonej wartości zamówienia, jeżeli nastąpiła zmiana okoliczności mających wpływ na dokonane ustalenie.

Ostatnim z obligatoryjnych elementów planu jest wskazanie przewidywanego terminu wszczęcia postępowania w ujęciu kwartalnym lub miesięcznym. Zamawiającemu pozostawiona została swoboda wyboru okresu, według którego określony zostanie termin wszczęcia poszczególnych postępowań, przy czym możliwe jest również stosowanie ich naprzemiennie, tzn. określenie terminu wszczęcia niektórych postępowań według miesięcy, a innych według kwartałów. W dotychczas opublikowanych planach postępowań dopatrzyć się można ujęcia tego terminu w postaci wskazania dwóch następujących po sobie kwartałów (np. „II/III kwartał 2017 r.”), albo dwóch lub trzech następujących po sobie miesięcy (np. „kwiecień-czerwiec 2017 r.”). Oba określenia spełniają przesłankę „ujęcia kwartalnego lub miesięcznego”.

Publikacja planu

Zamawiający mają obowiązek nie później niż w terminie 30 dni od dnia przyjęcia budżetu lub planu finansowego przez uprawniony organ, sporządzić oraz zamieścić na stronie internetowej plan postępowania o udzielenie zamówień. Oznacza to, że w tym terminie plan powinien już być dostępny na stronie zamawiającego.

Publikacja planu na stronie internetowej powoduje, że każdy może się z nim zapoznać. Ma to sprzyjać wcześniejszemu przygotowaniu się wykonawców do postępowania o udzielenie zamówienia i przynajmniej częściowemu wyeliminowaniu przedłużania postępowania przez wykonawców poprzez wykorzystywanie niektórych instrumentów przewidzianych w ustawie PZP. Plany mają także w zamierzeniu ustawodawcy wpływać na zwiększenie poziomu konkurencji.

Plany sporządzane i publikowane przez zamawiających dotyczą jedynie przewidywanych postępowań, a tym samym nie mają charakteru wiążącego, tzn. zamawiający nie jest związany określonymi w planie informacjami, w szczególności dotyczącymi terminu, trybu czy wartości zamówienia. Zamawiający może także odstąpić od przeprowadzenia postępowania lub jego części, a także przeprowadzić postępowania nieprzewidziane na etapie sporządzania planu i w nim nieujęte. Jednocześnie ustawodawca nie wprowadza obowiązku aktualizacji planu. Należałoby jednak przyjąć, że w przypadku aktualizacji planu dokonywanej w ciągu roku budżetowego, informacje o tym powinny być również zamieszczane na stronie internetowej zamawiającego.

Mimo braku ustawowego obowiązku, wielu zamawiających sporządzało dotąd plany udzielanych zamówień zgodnie z wewnętrznymi regulacjami, z tym że co do zasady nie były one publikowane, stanowiły jedynie wewnętrzne narzędzie zamawiającego wspierające terminowe udzielanie zamówień. Doświadczenia zdobyte w trakcie ich opracowywania będą z pewnością ważnym i przydatnym czynnikiem. Spodziewać się należy, że omawiane plany, dzięki uzyskaniu przez wykonawców informacji dotyczących między innymi terminu wszczęcia i wartości zamówienia, pozwolą na szybsze i dokładniejsze przygotowanie wykonawców do udziału w postępowaniu i wzmożenie konkurencji.

Autor: radca prawny Adam Wawrzynowicz, Dagmara Dragan, Kancelaria Wawrzynowicz & Wspólnicy Sp.k.

Czasopismo Portal Zamówienia.org.pl ISSN 2544-1825

Wytyczne UZP dotyczące podziału zamówienia na części i uzasadnienia odstąpienia od dokonania takiego podziału

Aktualności, Zamówienia w praktyce, , , , , , Możliwość komentowania Wytyczne UZP dotyczące podziału zamówienia na części i uzasadnienia odstąpienia od dokonania takiego podziału została wyłączona

W dniu 28 lipca 2016 r. Prezes UZP opublikował na stronie internetowej UZP pytania i odpowiedzi dotyczące nowelizacji ustawy Prawo zamówień publicznych. Zgodnie z art. 154c. 1. Prezes UZP został zobowiązany do dążenia do zapewnienia jednolitego stosowania przepisów ustawy przez zamawiających, dlatego też wszelkie oficjalne wytyczne zyskały jeszcze na znaczeniu.

Jednym z zagadnień, które zostało przedstawione przez UZP, jest podział zamówienia na części. We wcześniej obowiązującej ustawie PZP taki podział zamówienia na części był uprawnieniem, a nie obowiązkiem zamawiającego, natomiast w świetle znowelizowanych przepisów sytuacja przedstawia się inaczej.

Zgodnie z nowym art. 36aa PZP, zamawiający może podzielić zamówienie na części, określając zakres i przedmiot tych części w ogłoszeniu / SIWZ czy też zaproszeniu skierowanym do wykonawców, przy czym jednocześnie może wskazać maksymalną liczbę części, na które może być udzielone zamówienie jednemu wykonawcy, określając obiektywne i niedyskryminujące kryteria lub zasady, które będą miały zastosowanie, jeżeli jeden wykonawca miałby uzyskać większą liczbę tych części zamówienia. Jednocześnie zgodnie z art. 96 ust. 1 pkt 11 PZP zamawiający zobowiązany jest do wskazania w protokole z postępowania powodów niedokonania podziału zamówienia na części, co wskazuje na brak całkowitej swobody zamawiającego przy podejmowaniu decyzji czy dane zamówienie ma być podzielone na części, czy też nie.

Zadano pytanie, w jaki sposób należy uzasadnić brak podziału zamówienia na części. Prezes UZP wskazał wprost, że takim uzasadnieniem nie mogą być wyłącznie korzyści organizacyjne po stronie zamawiającego, takie jak wygodniejsza obsługa jednej umowy niż kilku. Stanowisko to wynika z wykładni celowościowej przepisu, odnoszącej się do jednego z głównych celów nowych dyrektyw, jakim jest zwiększenie konkurencji między wykonawcami m.in. poprzez szersze dopuszczenie do udziału w postępowaniach wykonawców z sektora MŚP. Motyw 78 preambuły do Dyrektywy klasycznej określa przykładowe zasadne przesłanki braku podziału zamówienia na części:

  • podział na części groziłby ograniczeniem konkurencji,
  • nadmierne koszty,
  • nadmierne trudności techniczne,
  • potrzeba skoordynowania działań w przypadku podziału na części zagrażałaby prawidłowej realizacji całości zamówienia.

Prezes UZP wskazał zatem, że koszty czy też niewielkie trudności, albo też nieznaczne kłopoty ze skoordynowaniem realizacji całości zamówienia, nie będą wystarczającą przesłanką do odstąpienia od podziału zamówienia na części. Tym bardziej zatem taką przesłanką nie będzie wyłącznie wygoda zamawiającego.

Jednocześnie Prezes UZP zastrzegł, że każdy przypadek odstąpienia od podziału zamówienia na części powinien być oceniany odrębnie, przy uwzględnieniu wszystkich jego okoliczności.

Kolejne pytanie dotyczyło sytuacji, w której zamawiający dokonuje podziału zamówienia na mniej części niż jest to możliwe, a dokładnie oceny, czy takie działanie będzie naruszeniem przepisów ustawy PZP. Prezes UZP nie udzielił jednoznacznej odpowiedzi, podkreślając, że każdy przypadek powinien być oceniany odrębnie, ale dając jednocześnie wskazówkę, że nadrzędnym kryterium oceny takiego działania będzie zagwarantowanie uczciwej konkurencji i dostępu do zamówienia podmiotów z sektora MŚP.

 

Autor: Katarzyna Dziąćko, Wawrzynowicz & Wspólnicy Sp.k.

Istotna zmiana umowy w zamówieniach publicznych – nowelizacja, orzecznictwo i opinia UZP

Aktualności, Orzecznictwo, , , , , , , , Możliwość komentowania Istotna zmiana umowy w zamówieniach publicznych – nowelizacja, orzecznictwo i opinia UZP została wyłączona

Instytucja niedozwolonej zmiany umowy w prawie zamówień publicznych została już omówiona w artykule opublikowanym na Portalu Zamowienia.org.pl w czerwcu br. Poniżej szczegółowo opisano zagadnienie istotnej zmiany zamówienia publicznego.

W dotychczasowym stanie prawnym zmiana istotnych postanowień umowy była możliwa jedynie wówczas, gdy zamawiający przewidział taką ewentualność w dokumentach zamówienia oraz określił jej warunki. Projekt nowelizacji określa także inne sytuacje, w których możliwa będzie zmiana umowy.

Ustawodawca przewidział w znowelizowanym art. 144 ust. 1 PZP możliwość zmiany umowy w kilku przypadkach. Jedna z przesłanek modyfikacji treści umowy dotyczy zmian, które nie są istotne. Zgodnie z projektowaną treścią art. 144 ust. 1e PZP, zmianę postanowień zawartych w umowie lub umowie ramowej uznaje się za istotną, jeżeli:

  1. zmienia ogólny charakter umowy, w stosunku do charakteru tej umowy w pierwotnym brzmieniu,
  2. nie zmienia ogólnego charakteru umowy, alezachodzi co najmniej jedna z następujących okoliczności:
    • zmiana wprowadza takie warunki, które spowodowałyby uczestnictwo (realne lub potencjalne) w postępowaniu innych wykonawców lub wybór oferty innej treści,
    • prowadzi do zmiany równowagi ekonomicznej umowy na korzyść wykonawcy w sposób, który nie został przewidziany w pierwotnej umowie,
    • zmiana znacznie rozszerza zakres świadczeń i zobowiązań wykonawcy,
    • zmiana polega na zastąpieniu wykonawcy nowym, w przypadkach innych niż przewidziane w ustawie.

Powyższe przesłanki przewidziane w projekcie nowelizacji ustawy PZP są zgodne z treścią art. 72 Dyrektywy klasycznej 2014/24/UE. W punkcie 109 preambuły Dyrektywy wskazano ponadto, że zmiana umowy nie może nastąpić w sytuacjach, w których modyfikacja powoduje zmianę charakteru całego zamówienia, rozumianą na przykład jako zastąpienie zamawianych robót budowlanych, dostaw lub usług innym przedmiotem zamówienia, lub jako całkowitą zmianę rodzaju zamówienia, ponieważ w takim przypadku można każdorazowo zakładać potencjalny wpływ na wynik postępowania.

Europejski Trybunał Sprawiedliwości (obecnie Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej) po raz pierwszy wypowiedział się na temat możliwości wprowadzania zmian w zawartych umowach w sprawie Komisja przeciwko Francji (C-337/98), stwierdzając, iż w świetle prawa wspólnotowego, ze względu na cel zapewnienia zasady przejrzystości i równego traktowania wykonawców, zmiany w postanowieniach umowy w czasie jej trwania są równoznaczne z udzieleniem nowego zamówienia, jeżeli charakteryzują się one cechami w sposób istotny odbiegającymi od postanowień pierwotnego zamówienia i w związku z tym mogą wskazywać na wolę ponownego negocjowania przez strony podstawowych ustaleń tego zamówienia. Doprecyzowanie tego stanowiska TSUE nastąpiło orzeczeniem z dnia 19 czerwca 2008 r. w sprawie C-454/06 (pressetext Nachrichtenagentur BmbH przeciwko Republice Austrii), w którym Trybunał podniósł, że zmiana zamówienia publicznego w czasie jego trwania może być uznana za istotną w sytuacji, kiedy wprowadza warunki, które, gdyby zostały ujęte w ramach pierwotnej procedury udzielania zamówienia, umożliwiłyby dopuszczenie innych oferentów niż ci, którzy zostali pierwotnie dopuszczeni lub umożliwiłyby dopuszczenie innej oferty niż ta, która została pierwotnie dopuszczona, a także modyfikuje równowagę ekonomiczną umowy na korzyść Wykonawcy w sposób, który nie był przewidziany w postanowieniach pierwotnego zamówienia.

Zagadnienie związane z możliwością wprowadzenia zmian do umowy pojawiło się także w orzecznictwie polskich sądów. Sąd Okręgowy w Szczecinie wypowiedział się w temacie oceny charakteru umowy, którego modyfikacja jest jedną z przesłanek uznania zmiany umowy za istotną (projektowany art. 144 ust. 1e lit. a) PZP). Zgodnie z wyrokiem tego sądu z dnia 11 lipca 2013 r., sygn. akt VII U 848/12, dla prawidłowej oceny charakteru prawnego łączącego strony stosunku prawnego „decydujące znaczenie mają ustalenia faktyczne dotyczące okoliczności zawarcia umowy, jej celu i zamiaru stron. O charakterze umowy decyduje zatem jej treść w zakresie wszystkich elementów zobowiązania. Sama terminologia, jaką posługiwały się strony w spornych umowach, jest bez znaczenia przy interpretowaniu i oznaczaniu faktycznego łączącego ich stosunku prawnego. Nazwa umowy nie przesądza o jej rodzaju. Jeśli bowiem tytuł nie odpowiada istocie umowy, należy badać treść umowy oraz sposób jej faktycznego wykonywania”.

Zbieżne z wyżej przytoczonymi orzeczeniami stanowisko reprezentuje także Urząd Zamówień Publicznych w opinii dotyczącej zmiany umowy w sprawie zamówienia publicznego, w związku z ustawową zmianą stawki podatku od towarów i usług (VAT), wskazując, iż „z istotną zmianą postanowień umowy w rozumieniu art. 144 ust. 1 ustawy PZP będziemy mieli do czynienia w sytuacji, gdy wprowadzone zmiany powodują zmianę kręgu wykonawców, którzy mogliby się ubiegać o takie zamówienie lub którym takie zamówienie mogłoby być udzielone”. Zgodnie z ww. opinią UZP, która powinna mieć nadal zastosowanie w tej kwestii w zmienionym stanie prawnym, ocena istotności zmiany umowy powinna być dokonywana w odniesieniu do realiów danego przypadku, w szczególności zakresu, w jakim następuje zmiana warunków wykonania umowy, okoliczności stanowiących przyczynę zmiany umowy, wpływu zmiany umowy na pozycję wykonawcy w stosunku do pozycji zamawiającego, porównania sytuacji wykonawcy po zmianie warunków wykonania umowy w stosunku do sytuacji innych wykonawców biorących udział w postępowaniu czy też potencjalnego wpływu zmiany warunków wykonania zamówienia na zwiększenie zainteresowania zamówieniem u innych wykonawców. UZP wskazuje również, że dokonując oceny istotności zmiany umowy należy uwzględniać konieczność zachowania podstawowych zasad obowiązujących w procesie udzielania zamówień publicznych, tj. zasady uczciwej konkurencji, zasady równego traktowania wykonawców, a także zasady przejrzystości.

 

Autor: radca prawny Kamil Iwicki, Dagmara Dragan, Kancelaria Wawrzynowicz & Wspólnicy Sp.k.

Czasopismo Portal Zamówienia.org.pl, ISSN 2544-1825

Projekt nowelizacji ustawy Prawo zamówień publicznych – przyjęty przez Sejm

Aktualności, Zamówienia w praktyce, , , , , , Możliwość komentowania Projekt nowelizacji ustawy Prawo zamówień publicznych – przyjęty przez Sejm została wyłączona

W dniu 13 maja 2016 r. Sejm, po trzecim czytaniu, przyjął rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych i niektórych innych ustaw, kierując go następnie do dalszych prac w Senacie. Przypominamy w związku z tym o kluczowych zmianach, które przyniesie znowelizowana PZP:

Najważniejsze zmiany wynikające z wdrożenia Dyrektyw klasycznej 2014/24/UE oraz sektorowej 2014/25/UE:

  • Wprowadzenie komunikacji elektronicznej w postępowaniu o udzielenie zamówienia, dotyczącej również składania ofert oraz wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu).
  • Większa elastyczność procedur udzielania zamówień publicznych, przejawiająca się w szczególności w zmniejszeniu ilości formalności, jakich wykonawcy będą musieli dopełnić przystępując do postępowania (poprzez wprowadzenie oświadczenia dla postępowań poniżej progów UE oraz jednolitego europejskiego dokumentu zamówienia dla postępowań o wyższej wartości), czy też większych możliwości praktycznego wykorzystania negocjacji oraz zmianę przesłanek zastosowania trybów takich jak negocjacje z ogłoszeniem czy dialog konkurencyjny.
  • Wprowadzenie szczegółowych regulacji dotyczących udzielania zamówień, podlegających różnym reżimom (np. zamówień klasycznych, sektorowych oraz w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa).
  • Duży nacisk na pozaekonomiczne cele zamówień publicznych, związane w szczególności z integracją społeczną, ochroną środowiska czy też wspieraniem innowacyjności, poprzez:
  • z jednej strony wprowadzenie zapisów umożliwiających zamawiającym dopuszczenie do udziału w postępowaniu wyłącznie zakładów pracy chronionej lub wykonawców, których głównym celem jest społeczna i zawodowa integracja osób będących członkami grup społecznie marginalizowanych (przy minimalnym procentowym wskaźniku zatrudnienia tej kategorii osób, nie mniejszym niż 30%),
  • z drugiej strony – możliwość określenia w opisie przedmiotu zamówienia wymagań związanych z jego realizacją, które mogą obejmować aspekty gospodarcze, środowiskowe, społeczne, związane z innowacyjnością lub zatrudnieniem, w szczególności dotyczące zatrudnienia osób bezrobotnych, młodocianych, niepełnosprawnych. Temu celowi służy również nowy tryb udzielenia zamówienia – partnerstwo innowacyjne.
  • Ułatwienie – przynajmniej teoretyczne – lepszego dostępu do rynku przedsiębiorcom z kategorii MŚP, poprzez wprowadzenie maksymalnych pułapów dla warunków udziału w postępowaniu dotyczących zdolności ekonomicznej (w przypadku żądania przez zamawiającego określonego minimalnego rocznego przychodu w obszarze objętym zamówieniem, nie może być on wyższy od dwukrotności wartości szacunkowej – chyba że zamawiający uzasadni konieczność żądania wyższej kwoty) oraz ułatwienie udzielania zamówień w częściach (Dyrektywa klasyczna i sektorowa upoważniają państwa członkowskie do wprowadzenia obowiązku podziału zamówienia na części – w projekcie nowelizacji PZP przewidziano jednak swobodę dla zamawiającego w tym zakresie, dlatego też ułatwienie dostępu MŚP do zamówień może być jedynie teoretyczne a nie praktyczne).
  • Podział przesłanek wykluczenia wykonawcy z postępowania na obligatoryjne i fakultatywne – oraz wprowadzenie tzw. procedury sanacyjnej, dzięki której w przypadku większości przesłanek wykluczenia wykonawca będzie mógł przedstawić dowody na to, że podjęte przez niego środki są wystarczające do wykazania jego rzetelności).
  • Wprowadzenie do kryteriów oceny ofert kryterium kosztu, które może polegać m.in. na rachunku kosztów cyklu życia.
  • Bardziej precyzyjne regulacje dotyczące dysponowania potencjałem podmiotów trzecich oraz podwykonawstwa (nie tylko w postępowaniach na roboty budowlane, ale również dostawy i usługi).
  • Większe możliwości aneksowania umów (nowelizacja PZP zawiera szeroki katalog podstaw wprowadzania takich aneksów, w tym definiuje czym jest istotna zmiana umowy).
  • Wprowadzenie kategorii tzw. zamówień na usługi społeczne i inne szczególne usługi, dla których procedura udzielania zamówień uległa znacznemu uproszczeniu.
  • Wprowadzenie zamówień in house, które zgodnie z nowelizacją PZP nie będą jednak stanowić podstawy do udzielenia zamówień bez zastosowania ustawy, a będą jedynie stanowiły uzasadnienie dla trybu zamówienia z wolnej ręki (o czym pisaliśmy w artykule: Zamówienia in house).
  • Zmiana zasad udzielania zamówień w ramach umów ramowych.

Inne istotne zmiany, niewynikające z wdrożenia Dyrektyw to m.in.:

  • Wzmocnienie obowiązku stosowania kryterium ceny jako jedynego kryterium lub kryterium dominującego w stosunku do zamawiających objętych reżimem zamówień klasycznych.
  • Przyjęcie obowiązku wymagania zatrudnienia na podstawie umowy o pracę w przypadku zamówień na usługi i roboty budowlane, w sytuacji gdy spełnione są kryteria stosunku pracy określone w art. 22 § 1 Kodeksu pracy.
  • Wprowadzenie regulacji dotyczących wydawania opinii przez Prezesa UZP w celu interpretacji ustawy.

Szczegółowo o nowelizacji pisaliśmy już w artykułach: Projekt nowelizacji ustawy Prawo zamówień publicznych, w którym omówiliśmy rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo zamówień publicznych z dnia 19 stycznia 2016 r. i niektórych innych ustaw, oraz Projekt nowelizacji ustawy Prawo zamówień publicznych – po zmianach, który dotyczył wersji po zmianach z dnia 24 marca 2016 r. Wersja przyjęta w Sejmie w dniu 13 maja 2016 różni się od tej z 24 marca 2016 r. nieznacznie, a zmiany mają charakter głównie porządkujący lub doprecyzowujący.

Przypominamy, że nowelizacja wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem przepisów dotyczących:

  • komunikacji elektronicznej z wykonawcami (projektowany art. 10a – 10 g), która dla postępowań prowadzonych przez centralnego zamawiającego wejdzie w życie 18 kwietnia 2017 r., a dla pozostałych zamawiających – 18 października 2018 r., z wyjątkiem elektronicznego składania jednolitego europejskiego dokumentu zamówienia, która to regulacja wejdzie w życie 18 kwietnia 2018 r.,
  • powoływania zespołu do nadzoru nad realizacją udzielonego zamówienia (projektowany art. 20a), który to przepis wchodzi w życie po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia,
  • zamówień in house, które wejdą w życie z dniem 1 stycznia 2017 r.,
  • delegacji ustawowej skierowanej do ministra właściwego do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa do wydania rozporządzenia określającego metodę kalkulacji kosztów cyklu życia budynków oraz sposób przedstawiania informacji o tych kosztach, kierując się potrzebą zapewnienia ujednolicenia i wiarygodności tych kalkulacji – która wejdzie w życie po upływie 24 miesięcy od dnia ogłoszenia.

Ponieważ implementacja zapisów nowych Dyrektyw nie nastąpiła do dnia 18 kwietnia 2016 r., Prezes UZP wydał w tym zakresie stosowny Komunikat, w którym wskazał, że:

  • do postępowań poniżej progów unijnych mają zastosowanie aktualnie obowiązujące przepisy PZP,
  • natomiast do postępowań, w których wartość zamówienia jest równa lub wyższa od progów unijnych, mają zastosowanie przepisy obowiązującej PZP z uwzględnieniem zasady bezpośredniej skuteczności dyrektyw.

Zgodnie z tą zasadą wykonawcy będą mogli powoływać się w stosunkach z zamawiającymi na uprawnienia przyznane im na mocy nowych Dyrektyw, a na zamawiających będą ciążyły skorelowane z uprawnieniami wykonawców obowiązki, o ile przepisy Dyrektyw są w tym zakresie precyzyjne i bezwarunkowe.

Dlatego też Prezes UZP zalecił stosowanie m.in.:

  • zasad dotyczących udzielania zamówień podlegających różnym reżimom (art. 3 Dyrektywy klasycznej, art. 5 i 6 Dyrektywy sektorowej);
  • przy opisie przedmiotu zamówienia – obowiązku zapewnienia dostępności dla wszystkich użytkowników, w szczególności dla osób niepełnosprawnych, w przypadku wszystkich zamówień, które przeznaczone są do użytku osób fizycznych;
  • podziału zamówienia na części w celu zapewnienia jak najszerszego dostępu do zamówień dla MŚP, a w przypadku niedokonania takiego podziału, przygotowania uzasadnienia takiej decyzji;
  • nieograniczonego, pełnego, bezpośredniego i bezpłatnego dostępu do dokumentów zamówienia za pomocą środków elektronicznych;
  • 30-dniowego terminu składania ofert wstępnych w postępowaniach prowadzonych w trybie negocjacji z ogłoszeniem;
  • wydłużenia terminu składania ofert lub ofert wstępnych o 5 dni (obowiązek ten nie dotyczy przetargu nieograniczonego) w przypadkach, w których zamawiający nie zapewnia dostępu do dokumentów zamówienia za pomocą środków elektronicznych;
  • odstąpienia od stosowania procedury uproszczonej do usług o charakterze niepriorytetowym (określonych przepisami rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 28 stycznia 2010 r. w sprawie wykazu usług o charakterze priorytetowym i nie priorytetowym), które nie są wskazane w załączniku XIV do Dyrektyw klasycznej i załączniku XVII do Dyrektywy sektorowej;
  • trybu negocjacji z ogłoszeniem tylko w przypadku spełnienia przesłanki określonej w art. 55 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp;
  • odstąpienia od żądania od wykonawców legitymowania się minimalnym rocznym obrotem przekraczającym maksymalnie dwukrotność szacunkowej wartości zamówienia, z wyjątkiem należycie uzasadnionych przypadków;
  • akceptowania składanego przez wykonawców jednolitego europejskiego dokumentu zamówienia;
  • samodzielnego pobierania dokumentów znajdujących się w bezpłatnych, ogólnodostępnych bazach danych państw członkowskich Unii Europejskiej oraz uwzględniania dokumentów znajdujących się posiadaniu zamawiającego;
  • dopuszczenia procedury sanacyjnej wobec wykonawców podlegających wykluczeniu z postępowania.

 

W związku z szerokim zakresem planowanych zmian będziemy przygotowywać dla naszych czytelników analizy, dotyczące poszczególnych nowych zapisów ustawy PZP oraz na bieżąco informować o opiniach Prezesa UZP i wyrokach KIO w tym zakresie.

 

Autor: Katarzyna Dziąćko, Wawrzynowicz & Wspólnicy Sp.k.

System kwalifikowania wykonawców – zamówienia sektorowe

Aktualności, Zamówienia sektorowe, , , , , , Możliwość komentowania System kwalifikowania wykonawców – zamówienia sektorowe została wyłączona

Ustawa PZP daje zamawiającemu sektorowemu możliwość ustanowienia systemu kwalifikowania wykonawców. Czemu służyć ma takie rozwiązanie przyjęte w polskiej regulacji? „Zastosowanie systemu znajduje uzasadnienie w potrzebach zamawiającego, prowadzącego działalność w danej dziedzinie zamówień sektorowych, w szczególności, gdy te zamówienia mają charakter powtarzalny.” (Granecki P., Komentarz do art. 134a PZP, w: Granecki P., Prawo zamówień publicznych. Komentarz, Wyd. 4, Warszawa 2014)

Przepisy, regulujące system kwalifikowania wykonawców, zostały wprowadzone do ustawy PZP w związku z implementacją dyrektywy sektorowej (2004/17/WE, w tym przede wszystkim art. 41, 49 i 53 dyrektywy oraz załącznika XIV dyrektywy sektorowej). Artykuły 134a-134e PZP, poświęcone temu zagadnieniu, zostały dodane ustawą nowelizacyjną z dnia 12 października 2012 r. Warto jednak wyjaśnić, że przywołane przepisy nie stanowią regulacji zupełnej „(…) zatem do tej instytucji w sposób odpowiedni będą mieć zastosowanie inne przepisy jej części ogólnej.” (Opinia prawna „System kwalifikowania wykonawców w zakresie zamówień sektorowych”, w: Informator Urzędu Zamówień Publicznych, nr 3/2013, s. 34-44, dalej: Opinia UZP)

Instytucja ta polega na prowadzeniu przez zamawiającego wykazu wykonawców na podstawie wcześniej przeprowadzonych procedur kwalifikacji obejmujących konkretną kategorię zamówień sektorowych. Przede wszystkim należy wyraźnie podkreślić jej fakultatywny charakter. Ma służyć ułatwieniu prowadzenia postępowań przez zamawiających sektorowych (tylko ten rodzaj zamawiających może ustanowić system kwalifikacji wykonawców).

W opinii UZP wskazano na podwójne zastosowanie systemu kwalifikowania:

  1. Służy do usprawnienia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego stwarzając domniemanie, iż wpisani do wykazu wykonawcy są zdolni do prawidłowego wykonania zamówienia objętego daną kategorią zamówień.
  2. Ogłoszenie o ustanowieniu systemu kwalifikowania może stanowić etap wszczynający konkretne postępowanie o udzielenie zamówienia w trybach przetargu ograniczonego lub negocjacji z ogłoszeniem. W takim wypadku, za dopuszczonych do udziału w postępowaniu, uważa się wykonawców wpisanych w systemie kwalifikowania wykonawców, w określonej kategorii zamówień sektorowych.

Jak ustanawia się system kwalifikowania wykonawców?

Na pierwszym etapie zamawiający musi sporządzić ogłoszenie o ustanowieniu systemu kwalifikowania wykonawców, a następnie przekazać je do publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

W tym miejscu warto zaznaczyć, że zgodnie z art. 134a ust. 2 PZP: „System kwalifikowania wykonawców ustanawia się na czas oznaczony, w sposób umożliwiający wykonawcom składanie wniosków o dopuszczenie do udziału w systemie i ich aktualizację przez cały okres trwania systemu.” Wybrany przez zamawiającego termin obowiązywania wykazu ma znaczenie z punktu widzenia publikacji „aktualizacji” ogłoszenia, bowiem „W przypadku systemu kwalifikowania wykonawców ustanowionego na okres dłuższy niż 3 lata ogłoszenie o ustanowieniu systemu podlega publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej co roku.” Jednak, jak wskazano w ww. opinii UZP „Ze względu na fakultatywność instytucji oraz cel jej ustanowienia należy opowiedzieć się za możliwością wcześniejszego zakończenia przez zamawiającego działania systemu przed upływem terminu jego obowiązywania.”

Ogłoszenie to będzie zatem opublikowane, tak jak inne ogłoszenia w zamówieniach sektorowych, w dwóch miejscach: w Dzienniku Urzędowym UE i na stronie internetowej zamawiającego (gdzie będzie dostępne przez cały okres trwania systemu). W opinii UZP omówiono praktyczne aspekty publikacji ogłoszenia – wskazano m.in., że:

  1. „Streszczenie ważniejszych elementów ogłoszenia publikuje się w językach urzędowych UE, przy czym za autentyczny uznawany jest jedynie tekst oryginału ogłoszenia.”
  2. „Działający u zamawiającego system kwalifikowania wykonawców może obejmować wiele kategorii zamówień, jednak ze względów przejrzystości systemu właściwym jest, by w odniesieniu do każdej kategorii zamówień każdej oddzielnej kategorii publikowane było odrębne ogłoszenie o ustanowieniu systemu kwalifikowania.”

W jaki sposób wykonawcy zostają umieszczeni w systemie prowadzonym przez zamawiającego?

Zainteresowany wykonawca musi skierować do zamawiającego wniosek o wpisanie do systemu. Jak stanowi art. 134c PZP, do wniosku dołącza się oświadczenie o spełnianiu warunków określonych przez zamawiającego w ogłoszeniu o ustanowieniu systemu kwalifikowania wykonawców, a jeżeli zamawiający żąda dokumentów potwierdzających spełnianie warunków, również te dokumenty. Katalog dokumentów, których przedstawienia może wymagać zamawiający od wykonawcy, został określony w Rozporządzeniu Prezesa Rady Ministrów w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich te dokumenty mogą być składane z dnia 19 lutego 2013 r. (Dz.U. z 2013 r. poz. 231). Jak wskazano w opinii UZP – jeśli zamawiający chciałby uzyskać od wykonawcy dokumenty inne niż te wymienione w Rozporządzeniu, może ich zażądać pod warunkiem, że jest to niezbędne do oceny spełnienia przez wykonawców warunków udziału w postępowaniu, tzn. zgodnie z ogólnym uprawnieniem zamawiających sektorowych wskazanym w art. 138c ust. 1 pkt 2) PZP. Warunki dopuszczenia do udziału w systemie określone przez zamawiającego (i wskazane w ogłoszeniu), powinny być oparte na przepisach art. 22 ust. 1 oraz art. 24 ust. 1 i ust. 2a PZP.

W ustawie wyznaczono 6-miesięczny termin na wybranie przez zamawiającego wykonawców dopuszczonych do udziału w systemie kwalifikowania wykonawców. Następnie zamawiający, rozpatrując ww. wniosek, może dopuścić albo odmówić dopuszczenia do udziału w systemie. O podjętej decyzji zamawiający niezwłocznie informuje wykonawcę podając uzasadnienie faktyczne i prawne. „Podsumowaniem procesu kwalifikacji wykonawców do systemu kwalifikowania wykonawców będzie sporządzenie przez zamawiającego wykazu kwalifikowanych wykonawców, podzielonego na odpowiednie kategorie zamówień sektorowych. Wykaz jest jawny i powinien być udostępniany zgodnie z przepisami ustawy PZP oraz przepisami ustawy o dostępie do informacji publicznej.” (opinia UZP)

Jakie korzyści dla wykonawcy niesie ze sobą wpisanie go do wykazu prowadzonego przez zamawiającego? Zgodnie z art. 134d ust. 3 PZP „Wykonawcy dopuszczeni do udziału w systemie kwalifikowania wykonawców nie są zobowiązani do złożenia dokumentów potwierdzających spełnianie warunków wskazanych w ogłoszeniu o systemie kwalifikowania wykonawców przy kolejnych zamówieniach objętych tym systemem, o ile złożone dokumenty są aktualne, w rozumieniu odrębnych przepisów.” W opinii UZP pokreślono również, że „Umieszczenie wykonawcy w wykazie zakwalifikowanych wykonawców oznaczać będzie pozytywną ocenę zamawiającego, co do zdolności konkretnego wykonawcy do wykonania zamówień objętych daną kategorią zamówień sektorowych.” Co ważne, wykonawcy mają możliwość w każdym czasie aktualizować przekazane zamawiającemu dane.

Jakie ułatwienia dla zamawiającego wiążą się z wprowadzeniem systemu kwalifikacji? W przypadku zamówienia sektorowego objętego systemem kwalifikowania wykonawców, zgodnie z art. 134e ust. 1 PZP, zamawiający może wszcząć postępowanie o udzielenie zamówienia sektorowego w trybie przetargu ograniczonego lub negocjacji z ogłoszeniem (tylko w ramach tych dwóch trybów funkcjonuje to ułatwienie), przez zamieszczenie ogłoszenia o ustanowieniu systemu kwalifikowania wykonawców, czyli może odstąpić od konieczności odrębnego ogłaszania o tych zamówieniach. Jak wskazano w jednym z komentarzy do ustawy Prawo zamówień publicznych: „Jeżeli podstawą wszczęcia postępowania o udzielenie zamówienia jest ogłoszenie o ustanowieniu systemu, wykonawcy dopuszczeni do systemu w kategorii obejmującej przedmiot zamówienia stają się wykonawcami dopuszczonymi do udziału w postępowaniu. Jednocześnie brak ogłoszenia o zamówieniu powoduje, że do postępowania nie będą mogli być dopuszczeni inni wykonawcy.” (J. Pieróg, Komentarz do art. 134e PZP, w:  J. Pieróg, Prawo zamówień publicznych. Komentarz. Wyd. 13, Warszawa 2015)

 

Autor: Anna Mathews, Wawrzynowicz&Wspólnicy Sp.k.

Wyłączenie stosowania zamówień publicznych przez zamawiających sektorowych na podstawie art. 138 ust. 1 PZP

Aktualności, Zamówienia sektorowe, , , , , Możliwość komentowania Wyłączenie stosowania zamówień publicznych przez zamawiających sektorowych na podstawie art. 138 ust. 1 PZP została wyłączona

Urząd Zamówień Publicznych w jednej z opinii (zawartej w Informatorze UZP 11/2012) przeanalizował kwestię możliwości wyłączenia stosowania ustawy PZP przez zamawiających sektorowych w oparciu o art. 138 ust. 1 PZP: Ustawy nie stosuje się do zamówień sektorowych udzielanych w celu odsprzedaży lub wynajmu przedmiotu zamówienia osobom trzecim, pod warunkiem że zamawiający nie posiada szczególnego lub wyłącznego prawa do sprzedaży lub wynajmu przedmiotu zamówienia, a inne podmioty mogą go bez ograniczeń sprzedawać lub wynajmować na tych samych warunkach co zamawiający.

UZP wskazał w opinii przede wszystkim, że udzielanie zamówień przez tzw. zamawiających sektorowych podlega dwóm reżimom prawnym:

1. jeśli zamówienie udzielane jest w celu wykonywania jednego z rodzajów działalności wymienionych w art. 132 ust. 1 PZP, wówczas stosowany jest tzw. reżim sektorowy,
2. jeśli natomiast zamówienie udzielane jest przez te podmioty w celu wykonywania innego rodzaju działalności – nie oznacza to, że nie muszą one stosować ustawy PZP, przeciwnie – dla udzielania tego typu zamówień stosowany jest tzw. reżim klasyczny, czyli podstawowe procedury udzielania zamówień publicznych (co oznacza także udzielanie zamówień zgodnie z PZP już od progu 30 000 euro, a nie od tzw. progów sektorowych).

Pojęcie „w celu wykonywania” UZP sugeruje interpretować możliwie szeroko. Przykładowo w przedsiębiorstwie z branży energetycznej zamówieniem sektorowym będzie oczywiście budowa infrastruktury czy też jej eksploatacja, ale również inne zamówienia niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania firmy, takie jak zakup artykułów biurowych, usługi ochroniarskie, zakup samochodów, budowa biurowca będącego siedzibą firmy czy też obsługa prawna). UPZ podkreślił także, że: Wątpliwości nie budzi ponadto fakt, iż jeżeli określony podmiot prowadzi wyłącznie działalność sektorową, to wszystkie dokonywane przez niego zakupy, należy traktować jako zamówienia udzielane w celu wykonywania tej działalności. Przykładem mogą być spółki – operatorzy systemów dystrybucyjnych.

UZP poddał w opinii szczegółowej analizie brzmienie art. 138 ust. 1:

  • przede wszystkim w odniesieniu do sformułowania przedmiot zamówienia wskazał, że w świetle całokształtu regulacji PZP należy je rozumieć szeroko – zarówno w odniesieniu do przedmiotów materialnych, jak i niematerialnych czy też dóbr intelektualnych,
  • z brzmienia słów: udzielane w celu odsprzedaży lub wynajmu przedmiotu zamówienia, należy wnioskować, że zamiar odsprzedaży lub wynajmu musi istnieć już w momencie udzielenia zamówienia,
  • ponadto przedmiot zamówienia musi być przekazany podmiotowi trzeciemu w dokładnie takiej samej formie, w jakiej nabył go zamawiający, bez przeróbek czy przetworzenia,
  • i wreszcie, wyłączenie to dotyczy tylko tych przedmiotów zamówienia, na rynku których panuje pełna konkurencja (nie można go zastosować, gdy zamawiający posiada szczególne lub wyłączne prawo do sprzedaży lub wynajmu tego przedmiotu, lub gdy inne podmioty nie mogą go swobodnie sprzedawać lub wynajmować na tych samych warunkach, co zamawiający).

Na podstawie powyższej analizy należy dodatkowo przyjąć, że sam fakt udzielenia zamówienia przez tzw. zamawiającego sektorowego w celu odsprzedaży lub wynajmu przedmiotu zamówienia osobom trzecim, nie oznacza automatycznie możliwości skorzystania z wyłączenia stosowania PZP przewidzianego w art. 138 ust. 1. Jest ono możliwe tylko wówczas, gdy zamówienie jest zamówieniem sektorowym. Jeśli nie mieści się w ramach działalności sektorowej, wówczas zamawiający musi zastosować ustawę PZP zgodnie z reżimem klasycznym, bez możliwości skorzystania z omawianego wyłączenia.

Autor: Katarzyna Dziąćko, Wawrzynowicz & Wspólnicy Sp.k.