KIO 2824/12 z dnia 9 stycznia 2013 r.
KIO 1119/12 z dnia 15 czerwca 2012 r.
Jedną z najbardziej charakterystycznych cech odróżniających zamówienia sektorowe od pozostałych zamówień uregulowanych w ustawie Prawo zamówień publicznych – jest podwyższony próg wartości szacunkowej zamówienia, od którego stosujemy przepisy PZP. Cecha ta ma szczególną doniosłość w odniesieniu do możliwości wnoszenia przez wykonawców środków odwoławczych w danym postępowaniu o udzielenie zamówienia sektorowego.
Według Krajowej Izby Odwoławczej, w sytuacji gdy wartość zamówienia jest mniejsza niż kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 PZP – wówczas ustawa PZP (w tym także przepisy dotyczące środków ochrony prawnej) nie znajduje zastosowania. Zgodnie z Rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2013 r. w sprawie kwot wartości zamówień oraz konkursów, od których jest uzależniony obowiązek przekazywania ogłoszeń Urzędowi Publikacji Unii Europejskiej (dalej: Rozporządzenie ws. kwot wartości zamówień), dla dostaw i usług w zamówieniach sektorowych jest to granica 414.000 euro, a dla robót budowlanych – 5 186 000 euro. Jeżeli wartość zamówienia jest równa bądź przekracza wyrażoną w złotych równowartość tej kwoty granicznej, wówczas ogłoszenia dotyczące zamówień publicznych przekazuje się Urzędowi Publikacji Unii Europejskiej.
W obu omawianych orzeczeniach podmiotami udzielającymi zamówień są tzw. zamawiający sektorowi i jak ustaliła KIO, w obu przypadkach przedmiotem zamówienia były usługi i roboty budowlane, których wartość oszacowano na kwotę poniżej progów wskazanych w Rozporządzeniu ws. kwot wartości zamówień. W związku z tym zamawiający byli uprawnieni do zawarcia umowy bez uwzględnienia przepisów PZP. Ponadto, w omawianych postępowaniach KIO stwierdziła, że zamówienia te nie są fragmentami większych zamówień realizowanych przez Zamawiających w ramach np. dużych projektów.
Jak podano w postanowieniu KIO (sygn. akt: 2824/12): „Bez znaczenia dla uprawnień wykonawców co do możliwości składania środków odwoławczych jest fakt, że Zamawiający dobrowolnie do prowadzonego postępowania stosuje określony tryb i zasady obowiązujące w ustawie PZP. Dlatego też Odwołujący w przedmiotowym postępowaniu o wartości poniżej progów unijnych nie mógł skorzystać ze środka ochrony prawnej, jakim jest odwołanie do KIO.” KIO, odrzucając odwołanie, powołała się na art. 189 ust. 2 pkt 1 PZP, zgodnie z którym „Izba odrzuca odwołanie, jeżeli stwierdzi, że: 1) w sprawie nie mają zastosowania przepisy ustawy;”, w związku z art. 133 ust. 1 PZP, w którym wskazano, że „Do udzielania zamówień sektorowych ustawę stosuje się, jeżeli wartość zamówienia jest równa lub przekracza kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8.”
W praktyce najczęściej jest tak, że przedsiębiorstwa energetyczne stosują własne regulacje wewnętrzne do zamówień sektorowych o wartości poniżej progów kwotowych wskazanych w Rozporządzeniu ws. kwot wartości zamówień. Procedury takie muszą być zgodne z przepisami Kodeksu Cywilnego, mogą też wzorować się na postanowieniach ustawy PZP. Natomiast nawet gdyby zamawiający zdecydował się na stosowanie PZP, zgodnie z linią orzeczniczą KIO, nie ma to wpływu na uprawnienia wykonawców. Jednak „Odwołujący (…) stwierdził, że nie może ponosić konsekwencji błędnego działania Zamawiającego polegającego na wszczęciu postępowania w ramach PZP jak i błędnego pouczenia o środkach ochrony prawnej wynikających z ustawy PZP. Dlatego też uważa, że jeżeli postępowanie było wszczęte i prowadzone w trybie przepisów ustawy PZP to winno być w tym trybie prowadzone do jego ukończenia, wraz z możliwością złożenia odwołania przez wykonawców do Krajowej Izby Odwoławczej.” (KIO 1119/12 ) Takiego stanowiska nie podzieliła KIO, która w tym samym postanowieniu wskazała, że nawet „błędne pouczenie wykonawców w tym zakresie nie rodzi po ich stronie uprawnień do wnoszenia środków ochrony prawnej przewidzianych dla postępowań w których stosowanie przepisów ustawy PZP jest obligatoryjne.”
Autor: Anna Mathews, Wawrzynowicz i Wspólnicy Sp.k.