Orzeczenie KIO z dnia 7 maja 2014 r:

KIO 813/14

„Wybór wykonawcy zamówienia w trybie przetargu ma na celu zagwarantowanie wyłonienia oferty, która jest najbardziej korzystna z punktu widzenia zamawiającego, zgodnie z kryteriami oceny ofert ustalonymi w postępowaniu. Konkurowanie pomiędzy niezależnymi wykonawcami sprzyja wyborowi oferty najkorzystniejszej, motywuje bowiem wykonawców do składa ofert konkurencyjnych cenowo i jakościowo. W przypadku zmowy przetargowej, tzw. horyzontalnej (poziomej) wykonawcy przestają konkurować pomiędzy sobą, a wobec tego podwyższają ceny za przedmiot zamówienia, tak aby zwyciężyła w przetargu oferta możliwie najdroższa.”

W przedmiotowej sprawie Zamawiający podjął decyzję o odrzuceniu ofert wykonawców z uwagi na powtarzające się stosowanie przez nich w wielu poprzednich postępowaniach przetargowych praktyk, co zostało udokumentowano przez Zamawiającego. Trzech wykonawców wielokrotnie, biorąc udział w postępowaniach przetargowych, stosowało takie działania (np. nieuzupełnianie dokumentów dla ofert tańszych), aby wybrana została możliwie najdroższa oferta któregokolwiek z nich. Z licznych dokumentów przedstawionych przez Zamawiającego wynikało, że w dotychczasowej praktyce wykonawcy niejako dzielili umowy pomiędzy siebie, poza tym składając oferty na kilka zadań, różnicowali ceny dla poszczególnych zagadnień np. o stałe kwoty. Istotne znaczenie ma w tej sprawie również powiązanie osobowe pomiędzy wspomnianymi trzema wykonawcami.

W oparciu o przedstawione przez Zamawiającego informacje Izba stwierdziła, że co prawda nie ma bezpośredniego dowodu na istnienie zmowy przetargowej, zawartej przeztrzy firmy w postaci porozumienia, rozumianego jako dokument pisemny. Jednakże nie stanowi to przeszkody w ustaleniu, że porozumienie pomiędzy ww. wykonawcami zostało zawarte na podstawie różnych okoliczności towarzyszących udziałowi tych wykonawców w przedmiotowym postępowaniu i w postępowaniach wcześniejszych. W związku z tym, Izba oddaliła odwołanie wykonawców i uznała stanowisko Zamawiającego za słuszne.

Orzeczenie to daje wyraźny sygnał dla zamawiającego, że nawet jeśli nie ma bezpośrednich dowodów na zmowę cenową między wykonawcami, to dzięki skrupulatności i zbieraniu informacji na temat wszystkich zachowań wykonawców, wskazujących na zamiar nieuczciwego wpływania na wynik postępowania, jest możliwe skuteczne odrzucenie ofert tych wykonawców na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 3 PZP, jako stanowiących czyn nieuczciwej konkurencji.

Autor: Katarzyna Dziąćko, Kancelaria Wawrzynowicz i Wspólnicy