Unieważnienie postępowania na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 6 PZP

Aktualności, Orzecznictwo, , Możliwość komentowania Unieważnienie postępowania na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 6 PZP została wyłączona

Orzeczenie KIO z dnia 4 marca 2014 r:

KIO 293/14; KIO 294/14

Art. 93 ust. 1 pkt 6 PZP daje zamawiającemu możliwość unieważnienia postępowania w sytuacji, gdy „wystąpiła istotna zmiana okoliczności powodująca, że prowadzenie postępowania lub wykonanie zamówienia nie leży w interesie publicznym, czego nie można było wcześniej przewidzieć”.

W powyższym temacie w jednym z wyroków wypowiedziała się KIO, orzekając, że dla unieważnienia postępowania, konieczne jest nie tylko wystąpienie opisanych w przepisie art. 93 ust. 1 pkt. 6 p.z.p. okoliczności, ale także kompletne i czytelne zaprezentowane ich w postępowaniu. Pełne, klarowne i rzeczywiste uzasadnienie tej decyzji jest obowiązkiem zamawiającego, tylko wtedy bowiem wykonawcy mają szansę poznać motywy, którymi kierował się zamawiający, gdy zostaną one w sposób pełny i czytelny zaprezentowane. Tylko wtedy decyzja zamawiającego może zostać poddana rzeczywistej kontroli.

Izba w przedmiotowej sprawie odwołanie wykonawcy uwzględniła, właśnie z uwagi na brak właściwego przedstawienia przesłanek przez Zamawiającego, jednak podjęła się także wstępnej oceny przedstawionego stanu faktycznego i stwierdziła, co następuje:

  • Interes publiczny, o którym traktuje art. 93 ust. 1 pkt 6 ustawy, może wyrażać się konieczności świadczenia usług za pomocą optymalnego zestawu urządzeń, dostosowanego do koszyka usług świadczonych w danym momencie (stosownie do podpisanych kontaktów) przez daną jednostkę. Nie jest więc właściwą próba wykazania, że w warunkach gdy Zamawiający próbuje dostosować zamawiane urządzenia do zmienionej potrzeby i zakresu świadczonych usług, mamy do czynienia z interesem niejako osobistym Zamawiającego. Jeśli dany zakup – zamówienie publiczne nie jest adekwatny do potrzeb, które uległy w toku postępowania modyfikacji, to trudno sytuację rezygnacji z zamówienia traktować inaczej, niż jako mieszczącą w ramach interesu publicznego. Szczególnie, że mamy w sposób ewidentny do czynienia z usługą publiczną, rozumianą jako wykonywanie zadań statutowych dla potrzeb ludności (leczenie pacjentów) a nie przykładowo, zakupem na potrzeby funkcjonowania i administrowania jednostką;
  • Może zdarzyć się w konkretnej sytuacji, że wystąpienie przesłanki do unieważnienia, o której mowa w art. 93 ust. 1 pkt 6 ustawy, jest wynikiem określonego kształtu innego postępowania i ustalonych w jego ramach warunków. Ustawa nie definiuje pojęcia istotnej zmiany okoliczności, jak również interesu publicznego, w rozumieniu przepisów art. 93 ust. 1 pkt 6. W doktrynie wskazuje się, że dla zastosowania powołanego przepisu należy stwierdzić po pierwsze, że zmiana faktycznie wystąpiła, a nie powstała jedynie możliwość jej wystąpienia, a po drugie, iż jest to zmiana istotna, czyli na tyle znacząca, że zarówno prowadzenie postępowania, jak też wykonanie zamówienia nie leży już w interesie publicznym. (…) Tak mamy w tej sprawie, potrzeba zakupu nie dwóch ale już trzech urządzeń ultrasonograficznych, o innych niż wcześniej parametrach jest następstwem uzyskania kontraktu na inny niż zakładany uprzednio zakres usług medycznych, to zaś jest wynikiem faktu, że podjęto określone prace modernizacyjne w budynku, przy czym w dacie wszczęcia postępowania na urządzenia ultrasonograficzne (październik 2013 r.) ta okoliczność nie była znana, skoro jeszcze w styczniu 2014 r. miała miejsce modyfikacja SIWZ w zakresie zmian w PFU w postępowaniu dotyczącym modernizacji budynków POSUM a pod koniec stycznia 2014 r. rozstrzygnięto postępowanie. Tym samym, jeśli zmienione okoliczności rzutują na celowość prowadzenia postępowania, z tego względu, że determinują inny zakres rzeczowy lub ilościowy zamówienia, możemy mieć do czynienia z istotną zmianą okoliczności;
  • (…) Podkreślenia wymaga, że zamawiający wszczyna i prowadzi postępowanie w pewnych znanych mu w danym momencie uwarunkowaniach i z założoną koncepcją realizacji zadań. Zdarzenia, które powodują zmianę sposobu lub zakresu wykonywanych zdań mogą stanowić o wystąpieniu istotnej zmiany okoliczności powodującej, że prowadzenie postępowania nie leży w interesie publicznym, czego nie można było wcześniej przewidzieć.

KIO wypowiedziała się na temat słuszności faktycznych przesłanek unieważnienia postępowania, potwierdzając słuszność stanowiska zamawiającego – jednak ponieważ nie zostało ono w sposób jednoznaczny i kompletny wskazane w korespondencji z wykonawcami, odwołanie w tym zakresie zostało uwzględnione.

Oznacza to, że zamawiający musi pamiętać, aby każdorazowo precyzyjnie i czytelnie uzasadniać zastosowanie możliwości unieważnienia postępowania na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 6 PZP już na etapie poinformowania o tym fakcie wykonawców.

Autor: Katarzyna Dziąćko, Kancelaria Wawrzynowicz i Wspólnicy